Komşumuzla 5 santimlik ortaklık
Ege’nin iki kıyısında 5 santimetrelik bir canlı için iki komşu ülke son 5 senedir canla başla bir mücadele veriyor. Akdeniz mutfağının en sevilen deniz ürünlerinden olan Akivades’in (kum midyesi) neslinin yok olmaması için Yunanistan ve Türkiye, bu küçük deniz canlısına özen gösteriyor. Bilim adamları ortak sempozyumlarda akivadeslerle ilgili ortak çalışma yaparken iki ülkenin güvenlik güçleri 4 aylık toplanmasının yasak olduğu dönemde kaçak avcılarla mücadeleyi sürdürüyor.
Yunan Sahil Güvenlik Komutanlığı’nın sitesinde akivades kaçakçılarına yaptığı operasyon dikkati çekerken, geçtiğimiz birkaç yıl içinde Türk güvenlik güçlerinin özellikle yapılan ihbarlarla Gıda, Tarım ve Hayvancılık İl Müdürlüklerinin düzenlediği operasyonlarda yakalanan tonlarca kum midyesi haberleri artmaya başladı.
4 AY AVLANMASI YASAK
Özellikle İtalya ve Yunan mutfağında yer alan akivades’in toplanmasının yasak olduğu 15 Mayıs – 15 Eylül tarihleri arasında kaçakçılar tarafından yüksek fiyatla yurtdışına kaçırıldığı ve hemen pazar bulduğu öğrenildi. Bir ton akivades’in ülke sınırları içinde 20 bin lira gibi fiyata alıcı bulurken bunun yurtdışında 4 katına kadar çıktığını belirten yetkililer, yakalanan kum midyelerine el koyuyor ve süratla yeniden yaşam alanlarına geri bırakıyorlar.
Özellikle Çanakkale, İzmir ve Enez üçgeni arasında bol bulunan ve yurtdışında kilosu 30 dolara kadar satılabilen Akivadesler için Yunan Sahil Güvenlik timleri de kendi sınırları içinde sürekli operasyonlar düzenliyor.
Denizde 5 ile 25 santimetre derinlikte kum içerisinde yaşayan akivades, Türkiye’den Avrupa’ya en çok ihraç edilen kabuklu deniz ürünleri arasında. Sert kabuğu içinde altın sarısı renkte canlı bulunan akivades’e en çok İtalya ve Yunanistan’dan talep var. Araştırmalar İtalyanların kişi başına yılda 1,5 kilogram akivides tükettiğini gösteriyor.
YASADIŞI AVLANMA VAR
Çanakkale Onsekiz Mart Universitesi Su Ürünleri Fakültesi’nden Doç. Dr. Umur Önal akivadeslerin Türkiye’de her yerde bulunmayan bir midye olduğunu belirterek, “İzmir Çakalburnu, İzmir Bostanlı büyük popilasyonlar vardı. Ayvalık lagunü de bunun arasında sayılabilir. Çok da temiz yeri sevmez. Türkiye’de büyük bir tüketim söz konusu değil, genellikle yurtdışına ihracatı yapılan bir ürün. Bir zamanlar Marmara’nın güneyinde de büyük yatakları vardı. Ticari olarak 3-5 santim olanları tercih ediliyor ama yasadışı avlanma ile ilgili sorun var” dedi.
MANİLA MİDYESİ MARMARA’DA AKİVEDES YATAKLARINI ELE GEÇİRDİ
Doç. Dr. Önal, Marmara Denizi’nde akivideslerin bulunduğu yataklara Japon midyesi(Manila kum midyesi) istilası olduğuna da dikkati çekerek, “Bu midye 10 sene önce Marmara’ya girdi. Dünyada en çok üretilen canlıdır, yenir ama bu midye Venedik’te bulunan akavides yataklarını ele geçirmişti. Bunun yakalanmasını serbest bırakmaları gerekirdi. Şimdi kültür midyesinin yetiştiriciliği konusunda çalışma yapıyoruz” dedi.